-
dag i dkg23.04.200723.04.2007Szanowni Państwo,
skrót od dekagram – dkg w internetowym słowniku PWN odsyła do skrótu dag. Mam jednak wrażenie, że ta pierwsza forma nadal funkcjonuje w języku. Czy jest ona formą już nieaktualną (niepoprawną), czy tylko oboczną? Jaka jest frekwencja obu form?
Dziękuję i pozdrawiam
Joanna -
Dwie różne przydawki i dziwne zdanie złożone26.06.201826.06.2018Szanowni Państwo,
czy zdanie Wydaje się, że jedyną możliwość stwarzałaby obserwacja wrażliwości samej autorki, uwzględniająca kontekst historyczny, czasów, w których żyła, i który kształtował jej osobowość jest poprawnie zbudowane?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
dyżur i ostry dyżur
11.01.202411.01.2024Szanowni Państwo,
co dokładnie oznacza dyżur?
Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.
Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.
Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.
Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:
„też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?
Z góry dziękuję!
-
liczebniki i wyrazy pochodne w słownikach28.03.200328.03.2003Szanowni Państwo!
W Słowniku ortograficznym podane są formy: dwustuletni (a. dwóchsetletni) i trzystoletni (a. trzechsetletni). Nie ma formy trzystuletni – czy jest niepoprawna? Co z czterystoletni (czterystuletni)? Proszę o uzasadnienie. -
logistyka i lobby20.09.200120.09.2001W polszczyźnie ostatnich lat pojawiło się mnóstwo nowych, obco brzmiących słów, określających rzeczy i zjawiska od dawna w naszej rzeczywistości raczej znane, określane kiedyś w inny sposób (chyba bardziej zrozumiały). Teraz w tej „nowomowie” modne stało się używanie określeń „mądrzejszych”. Mam wyższe wykształcenie, ale muszę przyznać, że czasami pewne określenia niezbyt są dla mnie zrozumiałe, tzn. niby wiem, ale nie do końca, o co chodzi. Dlatego proszę o wyjaśnienie wszechobecnego słówka: logistyka, logistyczny. Do tej pory nie umieliśmy tego nazwać prawidłowo? I w tej samej sprawie: lobby, lobbować – co to dokładnie jest?
-
nieustanny, nieustający i ustawiczny9.04.20149.04.2014Szanowni Państwo,
dlaczego w języku polskim słowa nieustanny i nieustający są synonimem wyrazu ustawiczny? Wszystkie trzy przykłady pochodzą od czasownika ustawać, ale dwa pierwsze posiadają człon przeczący, a ostatni – nie, pomimo że każdy z nich znaczy to samo. Jak wykształciła się ta nieregularność?
Z góry dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii.
-
odmiana imion, nazwisk i przydomków żydowskich18.09.201418.09.2014Szanowni Państwo,
w jaki sposób należy odmieniać występujące w żydowskich imionach człony Cwi i ha-Lewi (np. Sabbataj Cwi, Chacham Cwi Aszkenazi, Jeszaja ha-Lewi Horowic, Icchak ben Mordechaj ha-Lewi) oraz przydomek Baal Szem Tow?
Z wyrazami szacunku
Barbara Linsztet -
ojkofobia i ksenofilia
30.09.202330.09.2023Dzień dobry, jak nazwać postawę, kiedy jakaś osoba promuje obcych, a dyskredytuje swoich? Chodzi o specyficzne przeciwieństwo faszyzmu, ale w tym sensie, że ktoś jest skłonny pomagać przedstawicielom innej grupy („obcemu ostatnią koszulę odda”), a odmawia tego prawa przedstawicielom swojej własnej grupy. Konkretny przykład: ktoś uważa, że obcokrajowcy w Polsce powinni mieć zapewniony dostęp do świadczeń socjalnych, ale Polacy wyjeżdżający za granicę powinni radzić sobie sami i nie powinni mieć zapewnionego dostępu do świadczeń socjalnych w obcym kraju.
Bardzo dziękuję za pomoc.
-
o kształcie i w kształcie7.03.20157.03.2015Witam,
dręczy mnie od jakiegoś czasu mały problem. Czy o kształcie i w kształcie mogą być stosowane zamiennie? Moje wątpliwości biorą się z tego, że często spotykam je używane w tym samym kontekście, lecz osobiście korzystam z pierwszego, gdy przyrównuję coś do figury geometrycznej, a ostatnie rozumiem jako np. płyn w naczyniu (przybierający kształt, który nie jest mu właściwy) lub, bardziej dosłownie, jako coś „siedzącego w kształcie” (lub Kształcie).
Pozdrawiam
A.B. -
polska i rumuńska bezpieka z perspektywy tłumacza12.09.200612.09.2006Szanowni Państwo,
w języku polskim funkcjonuje nazwa Securitate jako rumuński odpowiednik polskiej bezpieki. Chciałabym wiedzieć, czy w języku polskim przyjęły się również rumuńskie nazwy securist/securista dla agenta (agentki) Securitate. A jeśli nie, to jaki jest rumuński odpowiednik dla formy esbek? I czy derywowano od tego żeńską formę?
Dziekuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Joanna